شوره سر یکی از رایج‌ترین بیماری‌های پوستی است. در این اختلال، پوست سر، پوسته‌پوسته شده و دانه‌هایی مانند برف روی موی افراد می‌نشیند. با اینکه شوره سر بیماری جدی و مسری نیست؛ اما یکی از عوامل تأثیرگذار روی ظاهر و اعتمادبه‌نفس افراد است. یکی از راه‌های درمان شوره سر نابود کردن آن، ماساژ پوست سر با مقداری نمک خیس شده است. نمک می‌تواند منافذ پوست سر را باز کرده و چربی اضافی پوست را کاهش دهد. علاوه بر نمک، روش‌های دیگری برای درمان شوره سر وجود دارد؛ که با مطالعه این مقاله، می‌توانید با آن‌ها آشنا شوید.
شوره سر چیست و چطور ایجاد می‌شود؟
سلول‌های پوست پس از مدتی می‌میرند و از سطح پوست جدا می‌شوند. این سلول‌های مرده در پوست سر خود را به‌صورت شوره سر (Dandruff) نشان می‌دهند. شوره سر، همچنین باعث خارش و چرب شدن سطح پوست سر نیز می‌شود. این اختلال با خشکی هوا به‌خصوص در فصول پائیز و زمستان بروز بیشتری داشته و ممکن است به‌دلیل درست استفاده نکردن از شامپو نیز به وجود آید. برخی دیگر از علل ایجاد شوره سر عبارت‌اند از:
- حساسیت به شامپوها و محصولات مراقبت از مو؛
- درماتیت سبوره‌ای (نوعی التهاب پوستی)؛
- ابتلا به قارچ ملاسزیا؛
- رژیم غذایی نامناسب؛
- چربی یا خشکی بیش از حد پوست؛
- اختلال در هورمون‌های بدن؛
- استرس؛
- آب و هوای نامناسب (خشکی یا آلودگی هوا)؛
- کمبود برخی ویتامین‌ها یا مواد معدنی؛
- مصرف برخی داروها؛
- بیش از اندازه برس کشیدن به موها؛
- استفاده مداوم از کلاه و روسری؛
- بیماری‌های زمینه‌ای.
بهترین روش های درمان شوره سر
همان‌طور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، طیف وسیعی از درمان‌های دارویی و خانگی برای خلاص شدن از شر شوره سر وجود دارد. یکی از بهترین راه‌های درمان شوره سر، استفاده از شامپوهای ضدشوره است. انجمن آکادمی پوست آمریکا (AAD) برای تأثیرگذاری بهتر شامپوهای ضدشوره، اقدامات زیر توصیه می‌کند:
- از آنجایی که شامپوها مختلفی برای درمان شوره سر وجود دارد، بهتر است دستورالعمل استفاده از هر محصول را با دقت مطالعه کنید. برای مثال برخی از محصولات را باید چند دقیقه روی سر خود ماساژ دهید و بالعکس برخی از محصولات باید سریعاً شسته شوند. پیروی نکردن از دستورالعملِ محصولات ضدشوره ممکن است نتایج نامطلوبی روی پوست سر داشته باشد.
- به تعداد افراد روی کره زمین، انواع مختلف پوست و مو وجود دارد؛ بنابراین بهتر است از یک محصول متناسب با پوست و موی خود استفاده کنید. همچنین میزان و دفعات استفاده از شامپو نیز برای افراد مختلف متفاوت است. لذا پیشنهاد می‌کنیم قبل از انتخاب هر محصول با یک متخصص پوست مشورت کنید.
اغلب شامپوهای ضدشوره بدون نیاز به نسخه پزشک، در دسترس هستند، با این حال برای خرید برخی از محصولات، نیاز به نسخه پزشک دارید. این شامپوها ترکیبی از کتوکونازول، سولفید سلنیوم، قطران زغال سنگ و پیریتیون روی هستند. برخی از شامپوهای موجود در بازار برای درمان شوره سر عبارت‌اند از:
- شامپو و نرم کننده هد اند شولدرز (Head & Shoulders): این شامپو حاوی روی پیریتیون است؛ که یک ماده ضدباکتری و ضدقارچ محسوب می‌شود و می‌تواند به کاهش پوست‌پوست شدنِ پوست سر کمک کند.
- شامپو ضد شوره گودورچوز (Goodvirtues): شامپو گودورچوز دارای خاصیت ضدقارچ بوده و می‌تواند شوره و خارش سر را کنترل کند. همچنین این شامپو حاوی انواع ویتامین ضروری برای مو بوده و می‌تواند سلامت موی شما را تضمین کند.
- درمان شوره سر با شامپو ضد شوره و ضد التهاب نیتروژینا (T/Gel): دانشمندان متوجه شدند، زغال سنگ می‌تواند سرعت مرگ سلول‌های پوست سر را کاهش دهد و شامپو نیتروژینا بر پایه قطران زغال سنگ تهیه شده است. یکی از معایب این شامپو این است؛ که می‌تواند رنگ موها را تغییر دهد؛ بنابراین اگر موهای روشنی دارید از این شامپو استفاده نکنید. علاوه بر این، استفاده از شامپوهای ساخته شده از قطران می‌تواند باعث حساسیت پوست سر نسبت به نور خورشید شود.
- شامپو تقویت کننده و ضدشوره بدلب (badlab): شامپو بدلب نه‌تنها شوره سر را از بین می‌برد، بلکه از بروز مجدد آن نیز جلوگیری می‌کند. برای تأثیرگذاری بهتر، توصیه می‌شود، هر روز موهای خود را با این شامپو بشویید.
- شامپو ضد شوره و ضد التهاب نیتروژینا (T/Sal): این شامپو حاوی اسید سالیسیلیک است و مصرف آن می‌تواند به کاهش پوسته‌پوسته شدنِ پوست سر کمک کند. از معایب این شامپو می‌توان به خشک شدن پوست سر اشاره کرد؛ بنابراین اگر پوست خشکی دارید، هنگام مصرف این شامپو از نرم‌کننده و مرطوب‌کننده مو نیز استفاده کنید.
- شامپو ضدشوره ویرگو (viergo): این شامپو حاوی اسید سالیسیلیک است. در یک آزمایش، 19 فرد مبتلا به اختلال شوره سر را به دو گروه تقسیم کرده و به یک گروه شامپوی حاوی اسید سالیسیلیک و به گروه دیگر شامپوی ساخته شده با پیریتیون روی دادند. پس از 4 هفته مصرف شامپوها، محققان به این نتیجه رسیدند؛ که شامپوهای ساخته شده با اسید سالیسیلیک در درمان شوره سر، بسیار موثرتر از سایر شامپوها هستند. همچنین این شامپو به کاهش خارش و التهاب پوست سر نیز کمک می‌کند.
- شامپو درمانی با شامپو ضد شوره سلسن بلو (Selsun Blue): این شامپو از سولفید سلنیوم ساخته شده و شوره ناشی از ابتلا به قارچ مالاسزیا و مردن سلول‌های پوست را کاهش می‌دهد. این شامپو نیز می‌تواند رنگ مو را تغییر دهد؛ بنابراین در استفاده از آن دقت کنید.
- شامپو گیاهی کنترل کننده شوره ژینووا (Jinova): این شامپو بر پایه زینک پیریتیون (پیریتیون روی) ساخته شده و حاوی مواد مغذی لازم (ویتامین E و B) برای تقویت مو است.
- شامپو ضد شوره نیزورال (Nizoral): نیزورال یک شامپو ضدقارچِ ساخته شده از کتوکونازول است. این شامپو نیاز به نسخه پزشک نداشته و می‌توانید از داروخانه‌ها و حتی فروشگاه‌های اینترنتی آن را تهیه کنید.
- شامپو ضدشوره سامری SUMMERIE: شامپوی سامری حاوی عصاره کالندولا بوده و علاوه بر رفع شوره سر، تسکین‌دهنده التهاب پوست سر است. گیاه کالندولا خواص ضدالتهابی و ضدقارچی داشته و به بهبود زخم‌ها و حساسیت‌ها نیز کمک می‌کند.
بهترین راهکار های درمان شوره سر در خانه
اگر برای طولانی مدت مبتلا به اختلال شوره سر هستید؛ شاید از روش‌های دارویی بهبود شوره سر خسته شده باشید و بخواهید در خانه و با روش‌های سنتی شوره سر را از بین ببرید. در ادامه بهترین روش‌های درمان خانگی شوره سر را به شما معرفی خواهیم کرد.
درمان شوره سر با جوش شیرین
مقداری جوش شیرین را روی پوست سر خود ماساژ دهید و بعد از چند دقیقه به‌خوبی موها را آب‌کِشی کنید. همچنین می‌توانید جوش شیرین را با شامپوی روزانه خود مخلوط کرده و موها را با آن بشویید. برای نتیجه‌گیری از این روش درمانی می‌بایست حداقل به مدت یک هفته از جوش شیرین استفاده کنید.
رفع دائمی شوره سر با سرکه سیب
یک چهارم فنجان سرکه سیب را با یک چهارم فنجان آب مخلوط کنید. این محلول را 15 دقیقه تا 1 ساعت روی موهای خود ماساژ داده و سپس موها را آب‌کشی کنید. این کار را حداقل 2 هفته به‌طور مرتب انجام دهید. مواد موجود در سرکه سیب، مانند: ویتامین C، ویتامین B، منیزیم، کلسیم، سدیم و غیره می‌تواند به بهبود التهاب و خارش پوست سر نیز کمک کند.
درمان خانگی شوره سر با روغن نارگیل
همان‌طور که می‌دانید، نارگیل دارای خواص درمانی مختلفی است. از روغن نارگیل برای از بین بردن موخوره و شوره سر استفاده می‌شود. در این روش درمانی، موهای خود را با 3 الی 5 قاشق چایی‌خوری روغن نارگیل ماساژ داده و پس از بیست دقیقه موهای خود را با یک شامپوی معمولی بشویید.
خلاص شدن از شر پوسته های سر با آبلیمو
آبلیمو را می‌توانید به شامپوی خود اضافه کنید؛ یا مقداری از آن را با یک فنجان آب مخلوط کرده و روی پوست سر ماساژ دهید. برای اثربخشی بیشتر، بهتر است هر روز موهای خود را با این ترکیب بشویید. اسید سیتریک موجود در آبلیمو می‌تواند شوره سر را بهبود داده و از گسترش قارچ ملاسزیا روی سر جلوگیری کند.
آلوئه ورا معجزه سلامتی در قرن 21
آلوئه ورا فواید بسیاری برای سلامتی پوست و مو، از جمله: درمان شوره سر، جلوگیری از ریزش مو، کاهش التهاب پوست و غیره دارد. آلوئه ورا را می‌توانید با روغن‌های مختلف گیاهی، مانند: روغن درخت چایی، روغن کرچک و روغن نارگیل مخلوط کرده و برای بهبود شوره سر استفاده کنید. علاوه بر این، می‌توانید از شامپوهای، حاوی آلوئه ورا استفاده کنید.
درمان شوره سر با روغن زیتون
یکی از روش‌های از بین بردن شوره سر، استفاده از روغن زیتون است. روغن زیتون، با حفظ رطوبت مو، خارش و التهاب پوست را کاهش داده و شوره‌های سر را نابود می‌کند. علاوه بر این، می‌توانید روغن زیتون را با آلوئه ورا مخلوط کرده، چند قطره از مخلوط را روی پوست سر خود به‌خوبی ماساژ داده و چندین ساعت بعد، موهای خود را با یک شامپوی معمولی بشویید.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی دلایل ایجاد شوره سر وروش های درمان شوره سر پرداختیم. برای جلوگیری از ابتلا به اختلال شوره سر بهتر است؛ بهداشت را رعایت کرده و به‌طور مرتب موهای خود را بشویید، سطح استرس خود را کنترل کنید، یک شامپوی مناسب برای موهای خود پیدا کنید، موهای خود را در معرض هوای تازه قرار داده و پوست سر خود را ماساژ دهید و استفاده از کلاه و روسری‌های ساخته شده از الیاف مصنوعی را کاهش دهید. به‌طور کلی، اگر شوره سر خفیف باشد، می‌توان با شامپوهای ملایم آن را درمان کرد؛ اما اگر پوست سر شما بیش از اندازه پوست‌پوست می‌شود، بهتر است از شامپوهای قوی‌تر استفاده کنید. همچنین دقت داشته باشید؛ که استفاده کم و استفاده بیش از اندازه از شامپو می‌تواند منجر به پوست‌پوست شدن و شوره سر شود؛ بنابراین هنگام شست‌وشوی موها دقت کنید؛ که به‌اندازه کافی از مواد شوینده‌ی مو استفاده می‌کنید.
آیا برای درمان شوره سر باید به پزشک مراجعه کنیم؟
شوره سر بیماری جدی نیست؛ اما اگر میزان شوره سر شما زیاد است، خارش پوست دارید، پوست سرتان قرمز و متورم شده درمان‌های خانگی و شامپوهای بدون نسخه برای درمان شوره سر شما مؤثر نبوده‌اند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
روش‌های درمان خانگی شوره سر کدام‌اند؟
شما می‌توانید با استفاده از مواد طبیعی، همچون: روغن درخت چایی، روغن نارگیل، آلوئه ورا، سرکه سیب، جوش شیرین، حنا، روغن کنجد، نمک و ماست شوره سر خود را درمان کنید.
آیا می‌توان برای از بین بردن شوره سر از قرص آسپرین استفاده کرد؟
آسپرین حاوی اسید سالیسیلیک است و تحقیقات نشان داده؛ که این ماده می‌تواند پوسته‌پوسته شدنِ پوست سر را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. بنابراین برای از بین بردن شوره سر، می‌توانید دو عدد قرص آسپرین را خُرد کرده و به شامپوی معمولی خود اضافه کنید.
