آکادمی پوست آمریکا (AAD) اعلام میکند، جوش صورت شایعترین اختلال پوستی است. همه افراد حداقل یکبار در طول عمر خود، جوش صورت را تجربه کرده و هماکنون 9.4 درصد از مردم جهان با این اختلال دستوپنجه نرم میکنند. از بین رفتن و درمان جوش صورت با یک حرکت چوب جادو، آرزوی همه است. اما شما میتوانید بهجای گذاشتن خمیر دندان روی جوش و امتحان کردن هزاران روش اشتباه دیگر، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید؛ تا با علمیترین و موثرترین راههای درمان جوش صورت آشنا شوید. اگراز ضد افتاب استفاده می کنید، بهتر است اطلاعات درستی درباره SPF ضد آفتاب داشته باشید. پیشنهاد می کنیم مقاله مرتبط با آن را مطالعه کنید.
جوش صورت چیست و چطور ایجاد می شود؟
پوست ما دارای سوراخهای بسیاری ریزی است؛ که منفذ نامیده میشوند. این منافذ به تبادل جریان هوا و ترشحات پوستی کمک میکنند؛ اما میتوانند توسط باکتریها، چربی، سلولهای مُرده، گرفتگی فیلکول مو، گردوغبار، مشکلات هورمونی و آلودگی هوا مسدود شوند. هر نوع انسداد در منافذ پوست باعث ایجاد جوشهای مختلفی روی پوست صورت میشود. انواع جوشهای صورت عبارتاند از:
- جوش سر سفید: جوشهای سرسفید که به کومدون بسته نیز معروفاند، نوعی جوش غیرالتهابی محسوب میشوند و درمان آنها آسانتر است. پوست افراد بهدلایلی همچون تغییرات هورمونی، ابتلا به انواع باکتری، افزایش چربی و سلولهای مرده پوست دچار جوش سرسفید میشود. این جوشها ظاهری چرکی دارند، دردناک هستند و اطراف آنها معمولاً قرمز و ملتهب میشود.
- جوش سر سیاه: این جوشها در اثر مسدود شدن فولیکولهای مو یا افزایش سلولهای مرده پوست ایجاد میشوند و ظاهری سیاه رنگ دارند. این جوشها به کومدون باز معروفاند و برخلاف جوشهای سرسفید، دردناک نیستند.
- جوش پاپول: جوشهای پاپول بهدلیل افزایش چربی و مسدود شدن منافذ پوست با سلولهای مُرده و آلودگیها به وجود میآیند. اغلب این جوشها زیر پوست ایجاد میشوند و ظاهری صورتی رنگ و برآمده دارند.
- جوش پاسچول: پاسچول، جوشهای بهشدت ملتهب، چرکی و بزرگی هستند؛ که بیشتر روی کمر، قفسه سینه و باسن ایجاد میشوند. با این حال ممکن است پاسچولها را روی صورت نیز مشاهده کنید. این جوشها اغلب قرمز رنگ هستند و قسمت میانی آنها سفید یا زرد رنگ است. جوشهای پاسچول بیشتر بهخاطر تغییرات هورمونی یا افزایش باکتریهای روی پوست به وجود میآیند.
- جوش ندول: جوشهای ندول که به جوش ندولار یا گره نیز معروف هستند، در دسته جوشهای التهابی و وخیم قرار میگیرند. این جوشها بهدلیل افزایش باکتری کاتی باکتریوم روی پوست ایجاد میشوند و میتوانند به سلولهای پوستی آسیب جدی وارد کنند.
- جوش کیستیک: کیستها جزء شدیدترین و وخیمترین، جوشهای صورت تقسیمبندی میشوند. کیستها اغلب ظاهری بزرگ، ملتهب و قرمز دارند و بهدلیل ازدیاد عفونت و چرک در آنها، بهشدت دردناک هستند.
برخی عوامل، مسدود شدن منافذ پوستی را تشدید میکنند؛ که عبارتاند از:
· رژیم غذایی نامناسب؛
· مصرف برخی داروها مانند داروهای ضدتشنج؛
· برخی بیماریها، مانند: اختلالات هورمونی و اختلالات اعصاب و روان؛
· استفاده از لوازم آرایشی بیکیفیت؛
· سیگار و قلیان کشیدن؛
· استرس و کمبود خواب؛
· تغییرات هورمونی در نوجوانی و هنگام بارداری؛
· سندرم تخمدان پلی کیستیک در زنان (PCOS).
موثرترین روش های درمان جوش صورت
درمان جوش صورت، رابطه مستقیمی با نوع جوش و شدت آن دارد؛ بنابراین قبل از انتخاب روش برای درمان جوش صورت میبایست یک ارزیابی کلی از نوع جوشهای خود و شدت آن داشته باشید. جوشها را به سه دسته خفیف، متوسط و شدید تقسیمبندی میکنند.
بهترین روش برای درمان جوش صورت خفیف
برای درمان جوشهای خفیف صورت میتوانید از کرم، صابون یا محلولهای دارویی بدون نسخه استفاده کنید. برای نتیجهگیری سریعتر، بهتر است از محصولاتی استفاده کنید؛ که حاوی بنزوئیل پراکسید یا اسید سالیسیلیک هستند. مصرف محصولات حاوی بنزوئیل پراکسید،
· جوشهای روی صورت را خشک میکند؛
· باکتریهای مولد جوش را از بین میبرد؛
· و از ایجاد جوشهای جدید جلوگیری میکند.
اسید سالیسیک یک لایهبردار قوی است و از مسدود شدن منافذ پوست با آلودگیها و باکتریها جلوگیری میکند. اسید سالیسیک برای بهبود شوره سر نیز بسیار مناسب است. اگر مبتلا به شوره سر هستید، میتوانید راههای از بین بردن آن را در مقاله روش های درمان شوره سر مطالعه کنید.
کاربردی ترین روش برای درمان جوش صورت با شدت متوسط
اگر پس از حداقل 4 هفته، مصرف کرم یا صابونهای بدون نسخه، همچنان بهبودی در وضعیت جوشهای خود مشاهده نمیکنید، بهتر است با یک پزشک عمومی یا متخصص پوست مشورت کنید. پزشک با بررسی پوست شما ممکن است درمانهای زیر را تجویز کند:
· استفاده از محصولات جاوی بنزوئیل پراکسید با دوز بالاتر؛
· استفاده از آنتی بیوتیکهایی، مانند: اریترومایسین یا کلیندامایسین؛
· استفاده از محصولات مراقبت پوستی همچون انواع رتینوئیدها (مشتقات ویتامین A).
مطمئن ترین روش های از بین بردن جوش شدید صورت
برای درمان جوش صورت شدید میبایست حتماً به متخصص پوست مراجعه کرده و از درمان خودسرانه جوشها پرهیز کنید. متخصص پوست درمانهای زیر را برای شما در نظر خواهد گرفت:
· مصرف آنتی بیوتیکهای خوراکی؛
· تجویز آنتی بیوتیکهای موضعی؛
· تجویز محصولات حاوی بنزوئیل پراکسید؛
· استفاده از محصولات حاوی رتیتوئید؛
· تجویز ایزوترتینوئینهای خوراکی.
دقت داشته باشید؛ که ایزوترتینوئینهای خوراکی با نام تجاری آکوتان در داروخانهها به فروش میروند. این دارو میتواند عوارض جانبی جدی برای بدن داشته باشد؛ بنابراین از مصرف آن بدون تجویز پزشک خودداری کنید. علاوه بر داروهای بالا، پزشک متخصص ممکن است از سایر روشهای درمان جوش صورت و بهبود وضعیت پوست شما استفاده کند. برخی از این روشها عبارتاند از:
درمان جوش صورت با فتودینامیک (PDT)
در این روش درمان جوش صورت پزشکان تلاش میکنند با استفاده از دارو و لیزر، میزان تولید چربی و باکتریهای روی پوست را کاهش دهند. این روش بیشتر برای از بین بردن جوشهای کیستیک کاربرد دارد. درمانگران در ابتدا مقداری آمینولولونیک اسید (ALA) روی پوست مالیده و سپس نور آبی یا لیزر را به پوست میتابانند. خوشبختانه این روش عوارض جانبی نداشته و به بهبود سریع جوشهای شدید کمک میکند.
لایه برداری شیمیایی پوست برای بهبود جوش صورت
در این روش درمان جوش صورت از موادی، مانند: آلفا هیدروکسی اسید، بتا هیدروکسی اسید، رتینوئیک اسید و فنول برای لایهبرداری پوست استفاده میشود. برخلاف روش فتودینامیک، لایهبرداری شیمیایی ممکن است برای برخی افراد عوارض جانبی داشته باشید. برخی از عوارض جانبی استفاده از این روش درمان جوش صورت عبارتاند از:
· قرمز شدن پوست؛
· ایجاد اسکار یا زخم روی پوست؛
· تیره شدن رنگ پوست؛
· ایجاد عفونتهای ویروسی؛
· آسیب به اندامهای داخلی بدن، مانند: قلب، کبد و کلیه.
تزریق کورتیزون برای درمان جوش های شدید
تزریق کورتیزون اغلب برای درمان جوشهای کیستیک، تجویز میشود و میتواند به کاهش التهاب پوست کمک کند. دقت داشته باشید؛ که تزریق کورتیزون میباست حتماً توسط متخصص معتبر انجام شود؛ زیرا میزان دوز تزریقی در درمان، اهمیت بالایی دارد.
درمان جای جوش صورت با روش درم ابریژن
درم ابریژن یک روش مطلوب برای از بین جای جوشهای شدید است. در این روش درمانی، لایهی بیرونی پوست با یک برس چرخشی لایهبرداری شده و سلولهای مرده پوست از بین میروند.
سریع ترین راه های درمان خانگی جوش صورت
روشهای بیشماری برای درمان خانگی جوش صورت وجود دارد؛ اما همه آنها مؤثر و قابل اعتماد نیستند. درمانهای نادرست خانگی میتواند وضعیت پوست را بدتر کرده و طول درمان شما را افزایش دهد. برخی از بهترین درمان جوش صورت به صورت خانگی برای از بین بردن جوش صورت عبارتاند از:
· روی صورت خود سرکه سیب بمالید: سرکه سیب حاوی اسید لاکتیک بوده و میتواند جوشهای صورت را از بین ببرد. البته در نظر داشته باشید، سرکه سیب ممکن است پوست را تحریک کند؛ بنابراین در استفاده از آن محتاط باشید؛
· مکمل روی بخورید: مطالعات نشان دادهاند، افرادی که برای درمان جوشهای خود از روی مصرف میکردند، نسبت به افرادی که تحت درمان با مکمل روی نبودند، بهبود قابل توجهتری داشتند؛
· از ماسک عسل و دارچین استفاده کنید: یک قاشق عسل و یک قاشق دارچین را با هم مخلوط کرده تا حالت خمیری شکل پیدا کنند؛ سپس این ترکیب را روی پوست خود بمالید؛
· استفاده از روغن درخت چایی؛
· استفاده از چای سبز روی پوست؛ چای سبز را 3 الی 4 دقیقه جوشانده و پس از سرد شدن با یک پنبه روی پوست خود بمالید.
· مصرف آلوئه ورا روی پوست؛
· خوردن غذاهای حاوی امگا 3؛ انواع ماهی، میگو، گردو، شاهدانه، دانه کتان، لوبیا قرمز و روغن سویا سرشار از امگا 3 هستند.
· لایهبرداری پوست بهطور مرتب؛
· کاهش مصرف لبنیات: برخی از مطالعات نشان دادهاند، شدت جوشهای صورت، رابطه مستقیمی با میزان مصرف لبنیات دارند. با این حال برخی مطالعات نیز ارتباطی بین مصرف لبنیات و جوش زدن پیدا نکردند؛ بنابراین شما باتوجه به تجربه خود میتوانید مصرف لبنیات بهویژه شیر را کاهش دهید.
چطور از جوش زدن جلوگیری کنیم؟
پوست ما محل زندگی انواع باکتریها است و آنها همواره با مواد روی پوست، مانند: چربیها، آلودگی و غیره در ارتباط هستند؛ که منجر به ایجاد انواع مختلف جوش میشوند. بنابراین هیچ روش تضمینی برای جلوگیری از جوش زدن وجود ندارد. با این حال با رعایت نکاتی بسیار ساده میتوان، بروز جوش روی نواحی مختلف بدن را کاهش داد. پس بادقت این نکات را مطالعه کرده و آنها را به یاد داشته باشید:
· از لوازم آرایشی مرغوب و مبتنی بر آب استفاده کنید؛
· هرگز با آرایش نخوابید و قبل از خواب پوست خود را کاملاً تمیز کنید؛
· هر روز صورت خود را با یک شوینده مناسب پوست خودتان، بشویید؛
· بعد از ورزش حتماً دوش بگیرید یا صورت خود را بشویید؛
· از هدبند یا لباسهای تنگ استفاده نکنید؛
· یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.
جمعبندی
شاید جوشهای روی صورت باعث کاهش اعتمادبهنفس شما شده باشد؛ اما خوشبختانه گزینههای درمانی زیادی برای از بردن همیشگی آنها وجود دارد. در این مقاله انواع درمان جوش صورت، مانند: دارودرمانی، درمانهای خانگی، لیزردرمانی، استفاده از محصولات مراقبت پوستی و غیره را بررسی کردیم و شما میتوانید با توجه به شدت جوشهای صورت خود، یکی از این روشها را انتخاب کنید.
آیا میتوان در دوران بارداری برای درمان جوش صورت از دارو استفاده کرد؟
بسیاری از داروها، مانند: آکوتان و برخی از آنتی بیوتیکها، تأثیر نامطلوبی بر رشد جنین دارند؛ بنابراین بهتر است قبل از مصرف هرگونه دارو با پزشک خود مشورت کنید.
برای درمان جوش صورت چه کارهایی را نباید انجام دهیم؟
اگر مبتلا به جوش صورت هستید از انجام این کارها اجتناب کنید: فشار دادن جوشها – دست زدن به صورت – استفاده از محصولات آرایشی و ضدآفتابهای چرب – فراموش کردن روتین روزانه شستن صورت
چه روشهایی برای درمان سریع جوش وجود دارد؟
برای درمان فوری جوش صورت میتوانید مقداری یخ روی جوش بمالید، کورتیزون تزریق کنید، همچنین میتوانید یک قرص آسپرین را خُرد کرده و با کمی آب مخلوط کنید؛ تا به شکل خمیر درآید و آن را روی جوش قرار دهید.